یکی از دغدغههای اساسی که همواره از گذشته تاکنون وجود داشته، نگهداری باکیفیت مواد غذایی (شامل میوهها، سبزیجات، گوشت و سایر فرآوردههای پروتئینی) در هنگام انبارش و حمل و نقل است. طی قرنها به فراخور تکنولوژی موجود در آن عصر، به این دغدغه پاسخ داده شده است. در حال حاضر با پیشرفت تکنولوژی و تلفیق دانش در صنایع مختلف موضوع نگهداشت و انبارش محصولات غذایی بسیار مطلوب شده است. در مقاله پیش رو با کاریا پلیمر همراه باشید تا روند تغییرات این صنعت از گذشته تا حال حاضر را بررسی کنیم و با هم تاریخچه بسته بندی را مرور کنیم.
نیاز به بسته بندی ازکجا شروع شد؟
اولین موضوع در تاریخچه بسته بندی شرح نیاز به بسته بندی است. از زمانی که انسانها یکجا نشین شدند نگهداشت مواد غذایی برای آنها بسیار حیایتی شد.آنها برای شکار بایستی مسافتهای بیشتری را طی میکردند. همچنین نیاز داشتند تا زمان به دست آوردن شکار جدید از شکار قبلی خود در شرایط مناسب نگهداری کنند.
در ابتدا از روشهایی مانند نمک سود کردن گوشت، قرار دادن گوشت تازه در پوشت پرچرب خود شکار، خشکر کردن میوه و سبزیجات و …. استفاده میکردند.
با افزایش تنوع در موادغذایی و پیدا شدن موضوع کوچ و جابجایی، مسئله نگهداشت و انبارش موادغذایی برای انسانها پر رنگ و با اهمیت شد.
با توجه به نیازمندیهایی که ذکر شد نیاز به بسته بندی مواد غذایی را میتوان از دو جنبه بررسی کرد:
نگهداری: کمک به حفظ کیفیت محصول در طول مدت نگهداری تا زمان رسیدن به دست مصرف کننده ی نهایی.
حمل و نقل: کمک به سهولت حمل و نقل کالا از محل تولید به عمده فروشیها، خرده فروشیها و تا مصرف کنندهی نهایی
با توجه به گسترش شهر نشینی و پیشرفت تکنولوژی، نیاز به یافتن روشهای کارآمدتر برای بسته بندی بیش از پیش احساس شد. از اینرو صنعت و تکنولوژی در راستای بهبود هرچه بیشتر سازوکار بسته بندی در دو زمینه نگهداری و حمل و نقل در حال توسعه و بسط است.
در تصویر زیر تاریخچه ای کوتاه از بسته بندی و عوامل تاثیر گذار در رشد این صنعت را مشاهده میکنید.
تعریف بسته بندی
در ادامه مرور تاریخچه بسته بندی باید به تعریف آن نیز بپردازیم. بسته بندی فرایند ایجاد پوشش برای یک محصول است که شامل طراحی و تولید بستهبندی میشود. به معنای دقیق تر بسته بندی را میتوان یک عمل فنی اقتصادی دانست که هزینه تحویل کالا را به حداقل میرساند. همچنین این فرایند باعث افزایش فروش و درنتیجه سود حاصل از آن میشود.
در سالهای اخیر بسته بندی به فرایند بازاریابی و برندینگ بسیار کمک کرده است. زیرا به راحتی میتواند پیام تولید کننده را به خریدار بر ساند و بین آنها ارتباط مناسبی برقرار کند.
مزایای بسته بندی
استفاده از بسته بندی مناسب و متناسب برای محصولات دارای مزایای است که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.
این مزایا
• فروش بیشتر
• کاهش ضایعات
• کاهش احتمال سرقت
• کارایی بهتر و سهولت در مصرف
• نگهداری و حفاظت فیزیکی و شیمیایی
• حمل ونقل وتوزیع آسان
• کمک به خرید آگاهانه توسط مشتری
به تدریج ویژگیهای دیگری نیز با ورود چاپ در این صنعت برای بسته بندی در نظر گرفته شد که شامل وارد زیر است:
• برندینگ محصولا ت از طریق نام دار کردن بسته بندی
• ارزش افزوده ایجاد شده برای محصول نام دار
بسته بندی و ساختار های موجود در این صنعت
هنگام نگهداری هر محصول غذایی با دو موضوع روبرو هستیم:
• انتقال آلودگی های محیطی به محصول (میکروب ها، حشره ها و…)
• فعل و انفعالات زیستی محصول (متابولیسم و …)
با توجه به موارد ذکر شده در رابطه با نگهداری محصولات، طی سالهای اخیر راهحلهای مختلفی برای برطرف کردن این دو موضوع ارائه شده است. روش های ارائه شده در این رابطه منجر به ایجاد ساختار ی نوین بر اساس جنس و ظاهر در بسته بندی شده است.
انواع ساختار بر اساس نوع جنس و ظاهر بسته بندی به شرح زیر است:
• بسته بندی سخت یا Rigid
• بسته بندی منعطف Flexible
در هر یک از این نوع از ساختارها، با توجه به مصرف کننده می توان دسته بندی متفاوتی را در نظر گرفت:
• بسته بندی مصرف کننده:
o طراحی شده برای راحتی و درخواست تجدید نظر، بازاریابی و نمایش
o تاکید اصلی در بازاریابی
• بسته بندی صنعتی:
o تمرکز بر روی راحتی حمل و نقل و حفاظت در طول تولید
o تاکید اصلی بر تدارکات
راه کار نوین صنعت بسته بندی
یکی از موثرترین راهکارهایی نوینی که میتواند پاسخگوی دو چالش ذکر شده در زمینه نگهداری محصول باشد، کنترل اتمسفر درون بسته بندی است.
از این رو با توجه به نوع محصول،حجم و روش انبارش راه کارهای نوینی ارائه شده است. در این قسمت به معرفی آن خواهیم پرداخت.
• ذخیره و انبار :
1. روش اتمسفر کنترل شده (CA)
• بسته بندی و انتقال:
1. اتمسفر اصلاح شده(MAP)
2. بسته بندی وکیوم شده
هر یک از این روشها که بر پایه کنترل اتمسفر درون بسته بندی تمرکز دارد امکان رشد و زندگی عوامل محیطی و خارجی درون بسته بندی را به حداقل میرساند. همچنین با عدم تامین ملزومات تداوم واکنشهای شیمیایی درون محصول، سرعت وقوع این واکنش ها به حداقل میرسد.
در این مقاله سعی شد بر تاریخچه بسته بندی و دلایل ایجاد این صنعت تمرکز کنیم. همچنین گریزی بر روشهای نوینی که در این صنعت وجود دارد داشته باشیم. با کاریا پلیمر که به عنوان یک شرکت پلیمری فعال در زمینه بسته بندی منعطف فعال است همراه باشید تا در ادامه بیشتر در رابطه با بسته بندی و تاثیرآن بر اقتصاد خانواده و کشور بدانید.
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)