ایران کشوری چهار فصل است. در هر فصل میوه‌ها و محصولات کشاورزی متنوعی به عمل می‌آید بنابراین بیشتر مناطق کشور ما قابلیت کشاورزی دارد. بسیاری از افراد از این نعمت بزرگ استفاده کرده و صادرات ایران را گسترش می‌دهند.
البته صادرات محصولات کشاورزی نیازمند به استانداردهای جهانی است. بدون شک اگر این استانداردها رعایت نشود محصولات تولید شده مرجوع می‌شوند. در این مقاله با ما همراه باشید تا چالش صادرات محصولات کشاورزی را برای شما توضیح دهیم.
اهمیت صادرات مواد کشاورزی
قبل از انقلاب اکثر نیازهای کشاورزی و دامی مردم وابسته به دیگر کشورها بود. برای خرید برخی از محصولات اساسی مانند گندم نیازمند به واردات دیگر کشورها بودیم. اما امروزه درزمینهٔ تولید گندم و نیشکر کاملا خود کفا شده‌ایم.
صادرات موادغیر نفتی و محصولات کشاورزی باعث تقویت اقتصاد کشور می‌شود. همچنین گسترش صادرات مواد کشاورزی موجب اشتغال زایی خواهد شد.
لازم به ذکر است که بدانیم تقویت صادرات محصولات باغی و زراعی موجب خود کفایی بیشتر، ارزآوری و خلق ثروت در ایران می‌شود. علاوه بر آن با تقویت سیستم کشاورزی در ایران می‌توان مناطق روستایی را توسعه داد. همین امر باعث ریشه کن شدن فقر و محرومیت می‌شود.
سهم مواد کشاورزی از صادرات
در چند سال اخیر رشد صادرات محصولات کشاورزی بسیار بالا رفته است. کشورهای همسایه از جمله پاکستان، افغانستان، ترکیه و روسیه از جمله کشورهای مقصد اول جهت صادرات محصولات کشاورزی بوده است.
از سال 1356 تا سال 1400 محصولات کشاورزی بالغ بر 500 درصد رشد داشته است. این رشد علاوه بر خودکفایی کشور منجر به صادرات محصولات کشاورزی شده است.
طبق گزارشات وزارت جهاد کشاورزی ارزش صادرات محصولات باغی و زراعی بالغ بر دو میلیون دلار است. نزدیک به 41 درصد از صادرات مواد غیرنفتی مربوط به محصولات کشاورزی بوده است. چند قلم از مهم‌ترین محصولات کشاورزی در بخش صادرات شامل محصولات زیر است.
- پسته با پوست
- گوجه فرنگی
- هندوانه
- سیب
- انواع انگور
- فلفل دلمه‌ای
اگر میزان صادرات محصولات کشاورزی بر اساس منطقه بررسی کنیم خواهیم دید، میزان صادرات به خاورمیانه در سال 1380 سهم بیشتری نسبت به کشورهای CIS و کشورهای همسایه داشته است. این در حالی است که در سال‌های اخیر این درصد کاهش داشته و از رقم 25 درصد در سال 1380 به رقم 13 درصد در سال 1399 رسیده است.
همچنین میزان سهم صادرات به کشورهای CIS از کل صادرات محصولات کشاورزی در سال‌های متمادی در حدود 7 درصد بوده است. این عدد از سال 1380 از 7درصد به 10 درصد در سال 1399 رسیده است. این در حالی است که سهم کشورهای همسایه از ارزش صادرات محصولات کشاورزی افزایش یافته و از 18 درصد در سال 1380 به 52 درصد 1399 رسیده است.
سهم قاره‌ها از صادرات محصولات کشاورزی
قاره‌های زیر به ترتیب بیشترین درصد صادرات از محصولات کشاورزی را به خود اختصاص داده است.
- قاره آسیا بالغ بر 70 درصد
- قاره اروپا بالغ بر 20 درصد
- قاره آفریقا 7 دهم درصد
- قاره آمریکا 3 دهم درصد
- قاره اقیانوسیه 1 دهم درصد
چالش های صادرات محصولات کشاورزی
در چند سال اخیر برخی از محصولات کشاورزی مرجوع شده‌اند. این بازگشت به دلیل رعایت نشدن استانداردهای جهانی است. این استانداردها شامل موارد ذیل می‌شوند.
- هر دو کشور مبادله باید ضامن سلامتی مردم کشور خود باشد و جامعه‌ی خود را در برابر ورود میکروب، ویروس و غیره ایمن کند.
- هر دو کشور مبادله کننده باید مردم جامعه‌ی خود را از خطرات ناشی از آلودگی‌ها، سموم و افزودنی‌ها حفظ کند.
- هر دو کشور مبادله کننده باید از اعضای جامعه‌ی خود در برابر بیماری‌های مشترک بین حیوان و انسان محافظت کند.
- هر دو کشور مبادله کننده باید مانع از ورود آفات به جامعه‌ی خود شود.
محصولی که هیچ‌گونه ترکیبات سمی و آلاینده نداشته باشد را محصولی سالم می‌گویند. بنابراین استفاده بیش از حد از کودهای شیمیایی یا سموم موجب تایید نشدن سلامت محصول شده و برگشت داده می‌شوند. بدون شک بازگشت این محصولات به کشور باعث بی‌اعتماد شدن کشورهای مقصد شده و خسارات جبران ناپذیری به کشور وارد می‌کند. همچنین این امر باعث می‌شود صادرات محصولات با کیفیت با تاخیر مواجه شوند.
ممکن است این سوال برای شما ایجاد شود که با محصولاتی که مرجوع می‌شوند چه می‌کنند؟ اگر سموم استفاده شده استاندارد باشد قطعا مردم کشور از آن‌ها استفاده می‌کنند. اما اگر این سموم و آلاینده‌ها برای سلامت مردم خطر آفرین باشد محصولات مرجوع شده منهدم می‌شوند. توجه داشته باشید با از بین مردم این حجم از محصولات منابع زیادی از جمله آب، برق و غیره هدر می‌رود و خسارات جبران ناپذیری به کشور وارد می‌کند.
بهترین روش‌های نگهداری از محصولات کشاورزی در صادرات
راه و روش‌های متفاوتی جهت بسته‌بندی کردن محصولات صادراتی کشاورزی وجود دارد. برخی از این روش‌های سنتی و برخی دیگر مدرن هستند. بسته‌بندی باید به‌گونه‌ای باشد تا مواد و محصولات دچار له شدگی، فساد نشوند. در اینجا چند نمونه از روش‌های بسته بندی را به طور خلاصه توضیح می‌دهیم.
- جعبه‌های چوبی
- جعبه‌های کارتنی
- باکس و بسته بندی کارتنی
- بسته بندی پلاستیکی
- کیسه‌های توری شکل
- سبدهای پلاستیکی
- کیسه‌های تازه نگهدارنده
جعبه‌های چوبی یکی از روش‌های قدیمی و سنتی جهت بسته بندی مواد صادراتی کشاورزی است. در این روش میوه‌ها و محصولات کشاورزی را درون جعبه قرار داده سپس لابه لای آن‌ها پوشال‌های کاغذی قرار می‌دهند.
جعبه‌های کارتنی یکی از روش‌های جدید برای بسته بندی محصولات کشاورزی است. جعبه‌های کارتنی درجه بندی دارند و برخی از آن‌ها ضخامت بیشتری دارند.
برای بسته بندی محصولات جالیزی مانند طالبی، هندوانه، خربزه و کدو حلوایی از باکس و بسته بندی کارتنی استفاده می‌کنند.
سبدهای پلاستیکی برای انواع میوه جات، صیفی جات و خرما استفاده می‌شود. این سبدها در سایزهای مختلف و رنگ‌های متنوع در بازار عرضه می‌شوند.
برخی نیز از پلاستیک‌های نانو جهت بسته بندی کردن محصولات صادرات کشاورزی استفاده می‌کنند.
امروزه در بازار انواع توری‌های پلاستیکی برای بسته بندی محصولات کشاورزی عرضه می‌شود. این توری‌ها در سایزهای مختلف و به اشکال متفاوت موجود است. برخی از این توری‌ها دانه درشت، دانه ریز و سه رشته هستند. این توری‌ها به شکل رول به فروش می‌رسند.
یکی از بهترین روش‌های نگهداری از محصولات کشاورزی استفاده از کیسه‌های تازه نگهدارنده است. این کیسه‌ها متناسب با هر محصول جداگانه طراحی شده است. این کیسه‌ها باعث کنترل اتمسفر و تعادل گازهای مختلف مانند اکسیژن، دی اکسید کربن و رطوبت می‌شوند. همین امر باعث نگهداری طولانی مدت از محصولات کشاورزی خواهد شد.
البته باید به این نکته توجه کرد که برداشت محصولات کشاورزی باید به درستی انجام شود در غیر این صورت کیسه‌های تازه نگهدارنده کارآمد نخواهند بود.
نقش کیسه تازه نگهدار در بالا بردن کیفیت محصولات صادراتی
استفاده از کیسه‌های تازه نگهدار یکی از روش‌های ارزان قیمت برای نگهداشت و با کیفیت نگهداشتن محصولات کشاورزی به شمار می‌آید که امروزه در بسیاری از کشورها از آن بهره می‌برند.
در ایران نیز به تازگی شرکت پلیمری کاریا پلیمر اقدام به تولید این محصول کاربردی کرده است. این محصول علاوه بر حفظ کیفت و تازگی محصولات کشاورزی می‌تواند نقش بسزایی در کاهش میزان ضایعات داشته باشد.
این کیسه‌ها ویژگی‌های منحصر به فردی دارند. در اینجا به چند نمونه از این ویژگی‌ها اشاره می‌کنیم:
- حفاظت از تازگی، رایحه و طعم میوه و سبزیجات
- ممانعت از تکثیر و رشد باکتری و میکروب
- کنترل اتمسفر و گازهای دیگر
- ماندگاری محصولات کشاورزی تا 5 برابر
کیسه‌های تازه نگهدار کاریا پک جهت بسته بندی کردن انواع میوه جات، صیفی جات و سبزیجات استفاده می‌شود.
در این متن چالش های صادرات محصولات کشاورزی را به تفصیل توضیح دادیم. همچنین در ارتباط با اهمیت و سهم محصولات کشاورزی در صادرات صحبت کردیم. در این متن بهترین روش بسته بندی محصولات کشاورزی را معرفی کرده و ویژگی‌های منحصر به فرد آن را شرح دادیم.
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)